Mè Xửng và mưa Huế - cái thú vui của người xứ Huế mỗi mùa mưa

Kinh đô Huế, du khách đôi khi đi vào cuối mùa hè thì lại thốt lên : “ Kinh đô mưa kinh”. Mà cũng bởi cái mưa đó, mà tự dung ở Huế sinh ra thêm cái món “mè xửng”. Riêng cá nhân tui, hồi trước thấy mè xửng là cái thứ bánh kẹo dở nhất trên đời. Mấy ngày đầu đi tour, mỗi lần khách hỏi mà không dám khen, không dám giới thiệu. Cũng bởi sợ cái thứ đó khách về ăn dở đè đầu mình chửi chết. Nhưng đến Huế mà ko mua mè xững về làm quà, không giới thiệu nó thì còn cái chi ? 

Du khách đến với Huế thường gặp người dân nói vui mùa mưa của Huế ngắn lắm. Ngày mưa 2 lần, lần mưa 12 tiếng. Tuần cũng mưa 2 lần, lần mưa 4 ngày. Cái xứ sở mưa còn nhiều hơn nắng… Nơi mà xứ Huế mưa xối xả trên đầu, thì người Huế cũng sống rất nhẹ nhàng và từ tốn, không vội vã, không bon chen. Nhanh làm chi cho trơn trượt, nhanh làm chi rồi cũng đâu có tạnh mưa…

Mè xửng là một loại kẹo ngọt được làm từ mạch nha, dầu phộng và mè bao xung quanh. Ngoài ra còn có bột đậu, bánh đa, đậu phộng. Kẹo được cắt ra thành từng thanh nhỏ hình vuông và bọc lại bằng giấy gương. Nếu là người thích đồ ngọt thì mè xửng là một món rất khoái khẩu. Nhưng nếu không thích thì khi ăn cũng sẽ ghiền ngay bởi vị ngọt mật của kẹo. Gọi là mè xửng vì bánh có mè (vừng) và xửng là từ dùng để chỉ cách để làm ra bánh. Xửng là cách hoán đường để trở thành một chất dẻo cô đặc. Tùy theo cách hoán đường và gia giảm các nguyên liệu đi kèm sẽ làm nên các loại mè xửng khác nhau.

Không chỉ vậy, “xửng”ở đây còn là một từ ngữ của người xứ Huế cũng như người miền trung. Ngay cả trong câu nói của người miền trung vẫn còn văng vẳng “xửng mưa”, “xửng nắng” tức trời vừa tạnh mà tan mây. Và cũng cái từ “xửng” đó mà người ta gọi nhau để dừng chân mà làm miếng kẹo “mè xửng” –Kẹo mè ăn đợi xửng mưa. 

Mưa Huế chi mà dữ, mưa Trắng trời Thừa Thiên. Gái Huế như mưa Huế, rả rích ko thôi. Mưa Huế là một cách nói, chứ thực ra, từ tháng 9 đến tháng 12 âm lịch, cả dải đất miền Trung đều có những đợt mưa dai dẵng, dài đến mấy chục ngày đêm. Trừ khi sắp có bão hay ngay trong cơn bão sẽ có mưa như trút nước, còn bình thường, mưa Huế, mưa miền trung cứ rỉ rả, như thể nếu mưa lớn quá thì trời sẽ hết nước!

Ko liên quan, nhưng có thể mưa Huế là cái cửa vô hình, giam chân bao nhiêu tao nhân mặc khách, ko thể đi du sơn ngoạn thủy, chỉ còn bó gối ở nhà phóng bút văn chương nhạc họa. Để rồi bao nhiêu ng yêu Huế bởi Huế cho họ những tác phẩm hay. Để rồi bao nhiều nghệ sĩ chọn Huế để làm nơi ở chốn về. Như Trịnh Công Sơn chẳng hạn.

Mè xửng ra đời như 1 cách tình cờ theo cách hiểu của cá nhân. Bánh ngon, kẹo ngon, cầm chừng được mấy chốc. Mè xửng ko ăn vội được. Anh chị nào cứ nghĩ mảnh mè xửng nhỏ,1 tạp là hết ngay, dính bẫy ẩm thực. Bảo đảm cho nó vào, nhai trẹo hàm. Mè xửng là cái thứ phải nhởn nhơ, nhai từ chút 1 , nhai như sợ nó hết, ăn như cứ tưởng mình đang ăn sâm Cao Ly thượng hạng. Bởi lẻ sự thật trần trụi quá dai và quá ngọt. Như cứ sợ, trời chưa tạnh mưa, mè xửng hết còn gì nhâm nhi bên bạn trà. 

Đọc thêm: https://blogdulichdanang.com/am-thuc